Circulaire windturbines via de omgevingsverordening

Wat is een omgevingsverordening?

Iedere provincie moet voor haar totale grondgebied een omgevingsverordening maken. Hierin staan regels die activiteiten van burgers en bedrijven in de fysieke leefomgeving reguleren. Deze gelden dan voor de gehele provincie. Regels voor de fysieke leefomgeving gaan onder andere over milieu, natuur, erfgoed, ruimte, water en mobiliteit. Zo kan je als provincie bijvoorbeeld plekken aanwijzen waar het toegestaan is om circulaire windturbines te bouwen.

Een ander belangrijk aspect van de omgevingsverordening is de mogelijkheid tot het stellen van instructieregels. Dit zijn algemene regels die in een omgevingsverordening staan. De instructieregels stellen voorwaarden aan de uitoefening van bevoegdheden van gemeentebesturen.

Voor een aantal onderwerpen geldt dat de provincie deze in een omgevingsverordening moet opnemen. Dit gaat vaak om bescherming van gebieden zoals erfgoed, natuur, grondwater of milieunormen in verband met hinder en geluid bij de aanleg van (spoor-)wegen. Ook zijn er onderwerpen die je als provincie kan, maar niet per se moet, regelen in een omgevingsverordening. Denk hierbij aan regels over windenergie, gaswinning, agrarische of stedelijke ontwikkelingen en zorgvuldig ruimtegebruik.

Hoe kan een provinciale omgevingsverordening circulaire windturbines bevorderen?

In een omgevingsverordening kan je als provincie dingen regelen die te maken hebben met de fysieke leefomgeving. Deze fysieke leefomgeving bestaat uit alle bouwwerken, wegen, water, bodem, maar ook bijvoorbeeld de lucht, de natuur of erfgoed. Als provincie kan je zodoende plekken aanwijzen waar bijvoorbeeld meer circulaire windturbines moeten worden gebouwd. Ook kun je als provincie instructieregels opstellen voor het bestuur van een gemeente.

Een voorbeeld van een instructieregel in een omgevingsverordening van de provincie is dat de gemeenteraad een omgevingsplan vast moet stellen waarin wordt geregeld aan welke eisen moet worden voldaan om circulaire windturbines te plaatsen. Zo kan je waarborgen dat een gemeente zich inzet voor circulaire windturbines.

Uit de praktijk

De provincie Noord-Holland heeft al een omgevingsverordening vastgesteld (Omgevingsverordening NH 2020). Dit is een versie van de omgevingsverordening die geldt totdat de Omgevingswet in werking treedt op 1 juli 2023. Daarna zal een nieuwe versie in werking treden die is aangepast op de regels uit de Omgevingswet.

Eisen en beperkingen

Er is een grens aan wat een omgevingsverordening mag regelen. De regel die geldt, is die van subsidiariteit. Dit houdt in dat in een omgevingsverordening regels worden opgeschreven die behoren tot de provinciale belangen. Als iets een gemeentelijk belang heeft, dan moet de gemeente dat regelen in het omgevingsplan en mag dit niet in een omgevingsverordening worden geregeld door de provincie. Vergelijkbaar mag een gemeente niet iets regelen in een omgevingsplan dat behoort tot het provinciaal belang. Als de provincie regels stelt in de omgevingsverordening, die tot het gemeentelijk belang behoren, dan wordt de omgevingsverordening ongeldig verklaard.